Help, we hebben een tax governance code!?
De vraag hoe, rondom tax governance, het proces van interpretatie, applicatie, communicatie en evaluatie kan worden vormgegeven, komt aan de orde in deze NTFR Opinie van mr. dr. Jan Gooijer.
Wellicht werkt u bij een organisatie die in het trotse bezit is van een ‘tax governance code’. Uit eigen beweging, dan wel naar aanleiding van grote maatschappelijk druk, zijn er normen geformuleerd die uitdrukking geven aan de manier waarop met (potentiële) belastingverplichtingen wordt omgegaan. Maar het op schrift stellen van de uitgangspunten voor de te maken keuzes op het terrein van belastingen is niet meer dan een start, ervan uitgaande dat het de organisatie menens is. De in de code vastgelegde normen moeten worden geïnterpreteerd en toegepast, en de uitkomsten daarvan zullen aan de belanghebbenden, diegenen met het oog op wie de uitgangspunten zijn vastgelegd, op enigerlei wijze kenbaar moeten worden gemaakt. Vervolgens zullen de uitkomsten moeten worden geëvalueerd, een evaluatie die eventueel leidt tot aanpassing van de in de code opgenomen normen.
De vraag hoe dit proces van interpretatie, applicatie, communicatie en evaluatie kan worden vormgegeven, komt aan de orde in deze Opinie. Het gaat hierbij in feite om een methodologisch vraagstuk: door wie en hoe moet de code ten uitvoer worden gebracht? Wat hierna volgt, is een eerste aanzet tot een mogelijk theoretisch kader waaraan de omgang met tax governance codes kan worden getoetst en dat – dus ook – kan worden gebruikt bij de inbedding van de code in de activiteiten van de betreffende organisatie. Ik neem daarbij als uitgangspunt de door Struiksma voor de civiele rechtsdogmatiek beschreven ‘empirische cyclus’.1 Omdat de toepassing van een ‘soft law instrument’ als een tax governance code procesmatig zeer vergelijkbaar is met rechts- en theorievorming op andere juridische terreinen, kan de cyclus goed worden gebruikt voor het omgaan met de methodologische en praktische uitdagingen die de toepassing van tax governance codes met zich meebrengt. Ik zal eerst de inhoud van deze cyclus beschrijven om vervolgens de cyclus te modificeren om deze geschikt te maken voor toepassing van tax governance codes – en toetsing van die toepassing.
[....]
